Van plan tot wet

Hoe worden wetten gemaakt?

Nederland kent heel veel regels die zijn vastgelegd in wetten. Daarin staat of iets wel of niet mag. Soms is er een nieuwe wet nodig om bepaalde zaken goed te regelen. Denk aan een nieuwe verkeersregel.

Van plan tot wet: in het kort

1. Het plan 

De minister heeft een plan. Dat wordt besproken in de ministerraad. Als de ministerraad akkoord is , wordt het naar de Raad van State gestuurd. Als die er naar hebben gekeken dan wordt het als wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. 

2. De Tweede Kamer 

De Tweede Kamerleden bestuderen het wetsvoorstel en bespreken het in een openbare vergadering. Zij kunnen het wetsvoorstel ook veranderen. Daarna stemmen de Kamerleden over het wetsvoorstel met de eventuele veranderingen. Als de meerderheid van de Tweede Kamer vóór stemt, gaat het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer. 

3. De Eerste Kamer 

In de Eerste Kamer wordt het nóg een keer goed bekeken. Ook hier wordt het wetsvoorstel in een openbare vergadering behandeld en wordt erover gestemd. Als de meerderheid van de Eerste Kamer vóór stemt en het wetsvoorstel dus aangenomen is, gaat het naar de koning

4. Wet 

Als de koning zijn handtekening gezet heeft, gaat het naar de minister die het plan bedacht heeft. Die moet ook tekenen. Daarna wordt de wet gepubliceerd in het Staatsblad
Pas dan is het plan een wet. 

Handtekening Koning Willem-Alexander

Hoe komt een initiatiefwet tot stand?

Wat is een initiatiefwet? 

Soms is een nieuwe wet nodig om de Nederlandse samenleving goed te laten werken. Eén van de belangrijkste taken van de Tweede Kamer is om samen met de regering nieuwe wetten te maken. Meestal komen wetsvoorstellen van de regering. Maar ook leden van de Tweede Kamer mogen wetsvoorstellen maken. Dat heet het recht van initiatief. (Initiatief nemen betekent dat je de eerste stap zet. In dit geval dus om een wetsvoorstel te maken.)  

Kamerleden krijgen vaak ideeën voor nieuwe wetten doordat ze met de burgers in Nederland praten, en daardoor weten dat er problemen zijn. Met een nieuwe wet willen ze die problemen dan oplossen. 

Wie schrijft een initiatiefwetsvoorstel? 

Tweede Kamerleden schrijven de initiatiefwetsvoorstellen zelf, maar ze kunnen daarbij hulp krijgen: van hun eigen medewerkers, van medewerkers van het Bureau Wetgeving van de Tweede Kamer en van medewerkers van het ministerie dat over het onderwerp gaat.  

Tweede Kamer 

Als het initiatiefwetsvoorstel is geschreven, wordt het ingediend bij de Tweede Kamer. Daarna geeft de Raad van State een oordeel over de inhoud. De Tweede Kamerleden bespreken het wetsvoorstel in een openbare vergadering. Soms brengen ze dan nog wat veranderingen aan. Daarna stemmen de Kamerleden over het wetsvoorstel met de eventuele veranderingen. Als de meerderheid van de Tweede Kamerleden vóór stemt, gaat het naar de Eerste Kamer. 

Eerste Kamer 

In de Eerste Kamer wordt het nóg een keer goed bekeken. Ook hier wordt het wetsvoorstel in een openbare vergadering behandeld en wordt erover gestemd. Als de meerderheid van de Eerste Kamerleden vóór stemt en het wetsvoorstel dus aangenomen is, gaat het naar de koning. 

Wet 

Als de Koning zijn handtekening gezet heeft, gaat het naar de minister, want die moet ook tekenen. Daarna wordt de wet gepubliceerd in het Staatsblad. Pas dan is het voorstel een echte wet. 

Koning Willem-Alexander ondertekent een wet

Speel het spel Van wens naar wet!